Komfort cieplny a wilgotność powietrza – jak ogrzewać oszczędnie?

Stan, w którym czujemy, że nie jest nam ani zbyt zimno, ani zbyt gorąco, określamy jako komfort cieplny. Wpływa na niego izolacyjność i szczelność pomieszczeń, system grzewczy oraz, o czym wiele osób nie wie: wilgotność powietrza w domu. Inwestując w termoizolację i nowoczesne ogrzewanie dbamy o swój komfort cieplny a wilgotność powietrza bywa traktowana jako osobna kwestia. Niesłusznie! Tylko kontrola tych wszystkich czynników sprawi, że ciesząc się optymalną temperaturą będziemy mogli ogrzewać oszczędnie. Który system grzewczy ułatwi kontrolowanie wilgotności powietrza?

Wilgotność powietrza w domu nie jest kwestią, która dominuje wśród rozmów dotyczących budowy czy remontu domu. A szkoda, ponieważ temat ten łączy się z osiągnięciem stanu komfortu cieplnego. Obie te kwestie są ze sobą mocno związane i w związku z tym warto czegoś na ten temat się dowiedzieć. W tym tekście postaramy się wyjaśnić, który system grzewczy najlepiej sprawdzi się w osiągnięciu komfortu grzewczego oraz co oprócz inwestycji w nowoczesne ogrzewanie możemy zrobić, aby w domu panowała zawsze optymalna temperatura. 

Komfort cieplny jest stanem, w którym człowiekowi nie jest ani zbyt gorąco ani zbyt zimno. Jest to sytuacja, w której czujemy się absolutnie idealnie i osiągnięcie tego stanu gwarantuje, że w domu będzie się nam się doskonale mieszkać. Jak to osiągnąć? Pierwszym krokiem powinno być zorientowanie się jakie są optymalne przedziały temperatury dla organizmu ludzkiego oraz jaka wilgotność powietrza jest dla nas najbardziej wskazana. Drugim, zainwestowanie w wygodny i nowoczesny system grzewczy na podczerwień. 

Co to jest komfort cieplny

Badania nad komfortem cieplnym człowieka były prowadzone od dawna, a ich wynikiem jest opracowanie szczegółowych norm odpowiedniej temperatury powietrza dla ludzi. Trzeba mieć przy tym na uwadze, że komfort cieplny jest ostatecznie uzależniony od indywidualnych preferencji takich jak płeć, wiek, stan zdrowia czy nawet dieta.

Na przykład dla kobiet wyższa temperatura zapewnia lepsze samopoczucie – podobnie jak dla osób starszych. Dla mężczyzn i osób młodszych temperatura niższa będzie odczuwalna jako komfortowa. Badania wykazały, że temperatura optymalna dla człowieka wynosi 20 – 23°C zimą oraz 25 – 28°C latem. Warto pamiętać o tych przedziałach, ponieważ nietrzymanie się ich obu, prędzej czy później doprowadzi do przykrych konsekwencji, których można przecież uniknąć. 

Zbyt wysoka temperatura może być groźna dla dorosłych oraz dzieci, więc trzeba trzymać się podanych wyżej optimów. Narażenie siebie i bliskich – a szczególnie tych najmłodszych –  na długotrwałe przebywanie w zbyt wysokiej temperaturze może prowadzić nawet do udaru cieplnego i do śmierci.

Komfort cieplny jest powiązany ściśle nie tylko z temperaturą powietrza, ale także z wilgotnością. Na tę kwestię zwracamy zdecydowanie zbyt rzadziej uwagę niż na temperaturę. Odpowiednia wilgotność powietrza to:

  • w temperaturze 20 – 22°C wilgotność wynosząca 30 – 60%.

Odczuwanie wilgoci w domu jest jednak bardzo subiektywne, więc jeśli ktoś chce być dokładny, powinien sięgnąć po higrometr, który dokładnie określi jaka wilgotność panuje w poszczególnych pomieszczeniach. Koszt higrometru to kilkadziesiąt złotych. 

Komfort cieplny a wilgotność powietrza

Na podwyższoną wilgotność ma wpływ wiele czynników takich jak rodzaj zastosowanego ogrzewania, rezygnacja z wietrzenia ogrzewanych pomieszczeń, a także klimatyzacja. Wilgoć produkują także sami mieszkańcy poprzez wydychane powietrze, ale nie oni tutaj stanowią istotę problemu. Pojawienie się nadmiaru wilgoci to spory problem dla mieszkańców, ponieważ może ona być przyczyną: 

  • Pojawiania się grzybów i pleśni
  • Ogólnego rozdrażnienia
  • Problemów ze snem
  • Chorób układu oddechowego
  • Zatruć

Trzeba też wiedzieć, że nadmierna wilgoć w pomieszczeniu sprawia, że trudniej je ogrzać, a komfort ciepła jest niski, czyli jest nam zimno. Wilgotna ściana nie jest w stanie odpowiednio ochronić nas przed zimnem, długotrwałe zawilgocenie ścian może w skrajnych przypadkach doprowadzić do uszkodzenia budynku.

Wiemy już, że nadmierna wilgotność powietrza w domu ma negatywny wpływ na mieszkańców. Wiemy również, że aby dokładnie zmierzyć poziom wilgotności powietrza w domu trzeba użyć higrometru. Nie wiemy jeszcze po czym poznać, że dom jest zawilgocony: 

  • Okna są zaparowane
  • Długo schnące ubrania i podłogi
  • Zapach stęchlizny
  • Czarne plamki na ścianach – także za meblami

Jeśli w domu występuje któryś z wyżej wymienionych objawów, to należy dokładniej sprawdzić poziom wilgotności powietrza w domu i zacząć przeciwdziałać. W jaki sposób możemy walczyć z nadmierną wilgotnością?

Zaczniemy od szybkich i doraźnych rozwiązań: 

  • Regularnie wietrzyć pomieszczenia – także zimą
  • Nie zatykać kratek wentylacyjnych
  • Zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza w całym mieszkaniu lub domu

Istnieją oczywiście rozwiązania wymagające nieco więcej naszego zaangażowania. Takim rozwiązaniem jest wybór odpowiedniego systemu grzewczego. Jeszcze do niedawna istniała obiegowa opinia twierdząca, że tylko piece kaflowe zapewniają odpowiednią wilgotność powietrza. Nowoczesne systemy grzewcze np. na podczerwień są w stanie szybko osuszyć nawet najbardziej zawilgocone powietrze. Aby dom dobrze sobie radził ze zbyt dużą wilgotnością powietrza należy również zainwestować w jego termomodernizację. 

Ważne: na temat ulgi termomodernizacyjnej, którą może uzyskać każdy właściciel domu jednorodzinnego pisaliśmy w tekście pt.”Ulga termomodernizacyjna – co można odliczyć? Przykłady”. 

Jak ogrzewać oszczędnie

Wraz z nastaniem lata każdy właściciel domu wiedziony chęcią oszczędzania pieniędzy wyłącza ogrzewanie w swoim domu. Cieszy się, bo zaoszczędzi pieniądze – w końcu na zewnątrz jest ciepło, więc po co włączać ogrzewanie i tracić pieniądze? Takie założenie jest nie do końca prawdziwe, ponieważ wraz z nadejściem jesieni nieogrzewane domy mogą odwdzięczyć się wilgocią. Według dr Marka Krzaczka z Politechniki Gdańskiej wyłączenie ogrzewania na ciepłe miesiące wcale nie jest dobrym pomysłem. 

„Rzecz w tym, że ogrzewanie budynków traktujemy wyłącznie jako problem ekonomiczny – mówi dr Krzaczek – A to nie jest problem ekonomiczny. Czy będziemy grzali przez 8 miesięcy w roku, czy przez 12, niewielki to będzie miało wpływ na koszty eksploatacji budynku, za to dogrzewanie budynku w chłodniejsze dni ciepłych miesięcy ma ogromne znaczenie w aspekcie budowlanym” – powiedział dr Krzaczek. 

Wyłączenie ogrzewania na lato i jesień może poskutkować wyziębieniem się ścian oraz bryły budynku. Może pojawić się również zjawisko tzw. punktu rosy. Jest to temperatura, w której może rozpocząć się proces skraplania gazu (w tym przypadku mieszaniny gazów czyli powietrza).

Zniszczenia jakie mogą dokonać się, gdy jesienią dom jest wyziębiony mogą być bardzo kosztowne w naprawie i przewyższą koszty ogrzewania domu przez cały rok. Dodatkowo ogrzanie wyziębionego jesienią pomieszczenia będzie generowało dodatkowy koszt, który zrównoważy koszt ogrzewania w okresie lato/jesień.  

Kwota, jaką wydamy na ogrzewanie budynku, przy założeniu utrzymania stałego poziomu komfortu cieplnego, jest taka sama, czy będziemy podawali energię cieplną przez cały rok w wymaganej ilości, czy przestaniemy grzać, a po 3 – 4 miesiącach rozpoczniemy grzanie od początku. Nie ma zatem racjonalnego powodu, by ryzykować” – powiedział dr Krzyczek w wypowiedzi dla portalu dom.trojmiasto.pl. 

Zdrowe ogrzewanie

Zawilgocenie domu jest problemem, który nie dotyczy wyłącznie wyboru odpowiedniego systemu grzewczego. Wybór ten jest jednak jednym z kluczowych elementów całej układanki. Systemy grzewcze na podczerwień stają się coraz bardziej popularne wśród właścicieli domów jednorodzinnych ze względu na prostotę tego rozwiązania.

Ogrzewanie podczerwienią jest najbardziej naturalnym sposobem zapewnienia sobie ciepła w domu i radzenia sobie z wilgotnością powietrza. Systemy grzewcze na podczerwień – w przeciwieństwie do klasycznych systemów – nie ogrzewają bezpośrednio powietrza przez co nie wprawiają go w ruch. W zawilgoconym i pełnym wytworzonych przez grzyby mikrotoksyn domu jest to jedna z decydujących kwestii – wymiana ogrzewania na nowoczesne nie powinna skutkować rozniesieniem po domu nagromadzonych pokładów patogenówNie chcemy, żeby toksyny i roztocza przedostały się do np. do naszych płuc powodując choroby układu oddechowego. 

System grzewczy na podczerwień w postaci folii grzewczych jest rozwiązaniem prostym i mało ingerującym w strukturę budynku. Folie umieszcza się pod panelami, wylewką czy innymi typami podłóg, podłącza się do prądu i w zasadzie wszystko jest gotowe. Zobacz film pokazujący szczegółowo jak wygląda montaż folii grzewczych Heat Decor:

Sterowanie temperaturą, sterowanie wilgotnością

Systemy grzewcze na podczerwień są rozwiązaniem, które bardzo szybko ogrzeje każde pomieszczenie. Ustawiając temperaturę ogrzewania należy jednak zwrócić uwagę, żeby nie była zbyt wysoka. Grozi to wysuszeniem powietrza w pomieszczeniach, co ma również negatywny wpływ. Aby być całkowicie pewnym, że wilgotność w naszym domu będzie odpowiednia polecamy zaopatrzyć się w programowalny nawilżacz powietrza. To urządzenie sprawi, że pomieszczenia w domu nie będą ani zbyt wilgotne ani zbyt suche, a system grzewczy na podczerwień będzie pracował wydajnie przez następne pokolenia. 

Źródła: dom.trojmiasto.pl, homebook.pl, nachlodno.pl, doz.pl