Domy zeroemisyjne są coraz częściej wybierane przez mieszkańców państw Unii Europejskiej, której celem jest ograniczenie emisji dwutlenku węgla. W różnym czasie każde z państw dojdzie do punktu, w którym wszystkie nowe domy budowane w jego granicach będą zeroemisyjne, ponieważ tego będzie wymagało prawo. Podstawowym pytaniem dla inwestora pozostanie: czym ogrzać dom zeroemisyjny? Na tę chwilę opcje są dwie, i znacząco różnią się ceną.
Czasy, w których nikt nie przejmował się charakterystyką energetyczną budowanego domu, dawno minęły i już nie wrócą. Stało się tak za sprawą ujednolicenia przepisów przez kraje członkowskie Unii Europejskiej w zakresie budownictwa.
Uchwalona już w 2010 roku Dyrektywa Parlamentu Europejskiego wprowadziła pojęcie budynku charakteryzującego się niemalże zerowym zużyciem energii. Z biegiem lat przepisy te ulegały nowelizacjom i dzisiaj nikogo już nie zaskakują coraz bardziej restrykcyjne wymogi dla nowo budowanych domów. Regulacje prawne dążą bowiem do tego, aby wszystkie nowo budowane budynki były zeroemisyjne.
Czym jest dom zeroemisyjny?
Zanim wyjaśnimy, czym dokładnie jest dom zeroemisyjny, którego szczególną odmianą jest dom zeroenergetyczny, należy przedstawić dwa pojęcia:
Energia końcowa jest to ilość zużytej energii, która jest doprowadzana i za którą należy zapłacić dostawcy. Jest ona dostarczana do budynku w postaci gazu ziemnego, węgla czy biomasy, aby ogrzać cały dom. Co ważne, energia końcowa uwzględnia także straty wynikające z jej przesyłania wewnątrz budynku.
Energia pierwotna jest to energia końcowa powiększona o nakłady energii potrzebne do jej wytworzenia.
Dom zeroemisyjny to dom, w którym nie mamy do czynienia z emisją dwutlenku węgla z urządzeń zainstalowanych w budynku, a dom zeroenergetyczny nie generuje dwutlenku węgla także uwzględniając jego źródła energii.
Dom zeroenergetyczny nie zużywa energii pierwotnej dzięki zbilansowaniu zużycia i produkcji energii potrzebnej do funkcjonowania budynku. Zbilansowanie energii sprawia, że budynek taki staje się praktycznie domem bez rachunków za energię. To potężna zaleta domów niskoenergetycznych. Stałe koszty utrzymania w efekcie maleją.
W domach zeroemisyjnych jedną z najważniejszych funkcji pełni instalacja fotowoltaiczna, która jest sercem układu produkującego energię elektryczną. Drugim, równie ważnym elementem jest system grzewczy.
Pompa ciepła w oszczędnym domu
Większość opracowań na temat domów zeroenergetycznych podaje jako źródło energii termicznej, pompy ciepła. Choć urządzenia ta mają szereg zalet, z których najważniejszą jest stosunkowo niskie zużycie prądu, to nie jest to bynajmniej jedyne dostępne źródło ciepła dla domów zeroemisyjnych. W przypadku pompy gruntowej należy wziąć też pod uwagę fakt, że do jej instalacji potrzebna jest działka o odpowiednich rozmiarach. Dodatkowo zdarza się, że instalacja pompy gruntowej wymaga wykonania odwiertów, co zwiększa początkowy koszt inwestycji.
Pompy ciepła są urządzeniami, w których trzeba dokonywać przeglądu, a wraz ze zmęczeniem materiału, wymieniać ich części. Dla przykładu sprężarkę w pompie trzeba wymienić po około 10 latach. Przeglądy są konieczne, jeśli chcemy utrzymać gwarancję producenta na urządzenie. Drugim czynnikiem, dla którego trzeba wykonywać przeglądy pompy ciepła, jest długość jej eksploatacji, ponieważ jeśli chcemy, aby cały układ działał długo i bez zarzutu, to prace serwisowe należy przeprowadzać z żelazną konsekwencją. Większość producentów pomp ciepła twierdzi, że ich urządzenia mogą pracować bez wymiany nawet 20-25 lat. Jednakże lista czynności, na które trzeba zwracać uwagę w czasie eksploatacji, jest długa, co sprawia, że pompa ciepła nie jest urządzeniem bezobsługowym.
Podsumowując: cena pompy ciepła jest wysoka i po określonym przez producenta czasie należny ją wymieniać na nową. Jest to zatem droga instalacja o niskich kosztach użytkowania.
Jeśli nie pompa ciepła, to co?
Rozwiązania ekologiczne w domach zeroenergetycznych obejmują również folie grzewcze zasilane prądem, które cechuje sprawność ponad 99%. System z foliami grzewczymi jest bezgłośny, bezobsługowy, działa na niskich temperaturach przyjaznych na podłóg, i emituje promieniowanie długiej podczerwieni.
Co sprawia, że ten system grzewczy jest ekologiczny?
- połączenie z zeroemisyjnym źródłem energii (np. fotowoltaika, farma wiatrowa),
- brak emisji CO2 w samym budynku,
- trwałość praktycznie na całe życie (nie generuje elektrośmieci).
Właśnie ekstremalna trwałość, brak kosztów serwisowania i zero napraw w przypadku folii grzewczych pozwalają na stwierdzenie, że jest to ogrzewanie na całe życie.
Możliwość dokładnego i dynamicznego kontrolowania temperatur w każdym z pomieszczeń sprawia, że ogrzewanie na podczerwień doskonale współpracuje z inteligentnymi sterownikami oszczędzającymi zużycie energii.
Podsumowując: ogrzewanie na podczerwień foliami grzewczymi to ekonomiczna instalacja o kosztach użytkowania zależnych od ceny prądu oraz inteligentnego sterowania.
Dom zeroemisyjny z ogrzewaniem na podczerwień
Choć folie grzewcze wykorzystujące podczerwień nie są jeszcze tak popularne jak wspomniane na wstępie pompy ciepła, to warto zastanowić się nad tą alternatywą. Ogrzewanie za pomocą promieniowania podczerwonego działa na zupełnie innej zasadzie niż pompy ciepła zintegrowane z tradycyjną wodną podłogówką czy punktowo grzejącymi grzejnikami.
Promieniowanie podczerwone zamiast ogrzewać tylko powietrze, które następnie ogrzewa nas lub ucieka przez uchylone okno, przekazuje ciepło bezpośrednio do wszystkich ciał stałych w jego zasięgu. W efekcie ciepło wypełnia pomieszczenia równomiernie, kumulując się w podłodze, ścianach i suficie.
Mówiąc o foliach grzewczych na podczerwień, nie sposób pominąć także wymiaru zdrowotnego ich zastosowania. Standardowe ogrzewanie porusza powietrze, które unosi kurz i roztocza, co może wywołać reakcje alergiczne. W przypadku ogrzewania podczerwienią taki problem nie występuje, ponieważ, jak było wspomniane wcześniej, folie grzewcze ogrzewają bezpośrednio wszystkie przedmioty w swoim zasięgu.
Ceny instalacji ogrzewania zeroemisyjnego
Zeroemisyjne systemy grzewcze z punktu widzenia ekologii warte są każdej ceny. Każdy inwestor dysponuje jednak ograniczonym budżetem. Warto zatem sprawdzić, co się w nim zmieści, a z czego będzie trzeba zrezygnować.
Pompy ciepła powietrze-powietrze kosztują około 30 000 zł, powietrze/woda od około 40 000 zł do 55 000 zł, a gruntowe około 70 000 zł i więcej. Plus konieczna jest inwestycja w instalację rozprowadzającą ciepło – grzejniki lub tradycyjną podłogówkę. Pompa ciepła zagrzeje również wodę użytkową.
W przeciętnym domu o powierzchni grzewczej podłóg 111 m2 koszt folii grzewczych HD-G (pod panele laminowane) wyniesie około 11 000 zł brutto, bez dodatkowych inwestycji w system grzewczy. Osobnym kosztem pozostaje instalacja do grzania wody.
Orientacyjne ceny są podane na wrzesień 2022 roku.
Koszty użytkowania ogrzewania zeroemisyjnego
Roczne zużycie prądu dla domu o powierzchni użytkowej 150 m2 (i powierzchni grzejnej 111 m2) w przypadku folii grzewczych wyniesie około 2250 kWh. Do tego należy doliczyć koszt ogrzewania wody. Przyjmując, że posiadamy bojler o pojemności 250 l, to rocznie zużyje on około 1000 – 1200 kWh energii elektrycznej.
W przypadku pomp ciepła przyjmuje się, że dla domu o powierzchni 100 m2 zużycie prądu wynosi 3000 – 4000 kWh.
Zeromisyjne systemy grzewcze – podsumowanie
Trudno odmówić pompom ciepła skuteczności i zalet związanych z niższym zużyciem prądu. Jednak patrząc na długofalowe koszty takich instalacji, nie sposób nie zauważyć, że wraz z każdym rokiem użytkowania będą one rosnąć. Jest to związane z koniecznością przeprowadzania prac serwisowych i kontroli, a następnie napraw.
W przypadku ogrzewania na podczerwień koszty zamykają się wyłącznie w zużyciu prądu i nie ma konieczności przeprowadzania żadnych dodatkowych prac i ponoszenia w związku z tym kosztów. Tym samym w długim okresie ogrzewanie na podczerwień jest bardziej opłacalne ze względów ekonomicznych, ekologicznych i ma dodatkowe korzyści zdrowotnej.
Sprawdź indywidualną wycenę ogrzewania na podczerwień: zapytaj o wycenę i projekt.
