Program Ciepłe Mieszkanie – zasady, dla kogo, wysokość dofinansowania

[TEKST AKTUALIZOWANY, 08.08.22 ]

Program Ciepłe Mieszkanie ma na celu poprawienie charakterystyki energetycznej istniejących już budynków wielorodzinnych w Polsce. Także te budynki są źródłem tak zwanej niskiej emisji pyłów i dwutlenku węgla, odpowiedzialnej za tworzenie się smogu, ponieważ wiele z nich korzysta nadal z ogrzewania węglem. Wymiana źródła ogrzewania na bardziej ekologiczne jest w nich jednak często związana z dodatkowymi kosztami, ponieważ nie są odpowiednio ocieplone a ich stolarka okienna jest nieszczelna. Inne są również uwarunkowania własnościowe niż u osób zamieszkujących domki jednorodzinne.

Pierwszy nabór wniosków uruchomiony został już 21 lipcu 2022 roku i zakończył się z dniem 31 grudnia 2022r. Natomiast zgodnie z zapisami w programie kolejny nabór dla gmin rozpocznie się nie później niż 31.12.2023 r. w zależności od dostępności środków. Termin składania wniosków dla beneficjentów końcowych określają gminy, dlatego też polecamy śledzić na bieżąco informacje podawane przez urzędy odpowiednie do miejsca zamieszkania czy składania wniosków. Co ważne przedsięwzięcie, które będzie realizowane, musi zostać zakończone do 31.12.2025 r.

Największy problem występuje w starych budynkach, które jeszcze nie doczekały się żadnych prac termomodernizacyjnych. Oczywiście trzeba uczciwie powiedzieć, że w tej materii wiele się w Polsce dzieje, ponieważ coraz więcej kamienic i powojennych bloków mieszkalnych jest ocieplanych. Od lat pomocna jest w tym ulga termomodernizacyjna. Niemniej jednak problem nadal występuje, stąd decyzja o wprowadzeniu nowego programu. Będzie on pomocny szczególnie tym osobom, które nie mają dość pieniędzy, by samodzielnie ocieplić mieszkanie, wymienić ogrzewanie i następnie odpisać od podatku te wydatki w ramach wspomnianej ulgi termomodernizacyjnej.

Jak zainteresowanie dotacją do termomodernizacji wyglądało w przeszłości? Podczas konferencji w Świebodzicach, która miała miejsce 3 października 2022 roku podsumowano pierwszy rok programu termomodernizacji budynków wielorodzinnych na terenie Dolnego Śląska. W konferencji podsumowującej program Ciepłe Mieszkanie, wiceminister klimatu i środowiska, Ireneusz Zyska powiedział:

„Zainteresowanie gmin nowym programem jest bardzo duże. To zasługa pilotażu, który realizowaliśmy w naszym województwie, a który można zdecydowanie powiedzieć jest sukcesem. Dzięki niemu zebraliśmy doświadczenie i to na pewno przyczyniło się do sprawnego uruchomienia programu „Ciepłe Mieszkanie” o zasięgu ogólnopolskim. Specyfika Dolnego Śląska, czyli w głównej mierze budownictwo wielorodzinne, to spore wyzwanie dla programów wymiany źródeł ciepła i termomodernizacji budynków. Ilość wniosków jaka do nas wpływa zarówno do programu „Ciepłe Mieszkanie”, ale i „Czyste Powietrze” pokazuje, że mieszkańcy widzą korzyści płynące z jednoczesnej wymiany źródła ciepła i przeprowadzenia termomodernizacji budynku np. poprzez wymianę okien. Cel mamy jeden wspólny, poprawa stanu powietrza w Polsce”.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu przekaże w ramach Czystego Powietrza 10 mln gminom: Jaworzyna Śląska i Ząbkowice Śląskie. To dwie pierwsze gminy, które podpisały z WJOŚiGW stosowne umowy.

Głównym celem rządowego programu jest przede wszystkim wymiana źródeł ciepła w mieszkaniach oraz poprawa efektywności termicznej budynków wielorodzinnych, co w ostatecznym rezultacie przełoży się na poprawę jakości powietrza oraz zmniejszy emisję pyłów i gazów cieplarnianych.

W programie wyszczególnione zostały aż 322 gminy, w których przekroczony został dopuszczalny poziom pyłu zawieszonego PM10 i PM2,5 oraz poziom benzo(a)pirenu. Należy pamiętać o tym, że udział gmin w programie jest dobrowolny, dlatego też warto dowiadywać się w urzędach, czy gmina, do której przynależymy, przystąpiła do programu.

Już dziś wiemy, że Program Ciepłe Mieszkanie skierowany jest do osób fizycznych posiadających tytuł prawny do lokalu. Zrezygnowano jednak z pomysłu przyłączenia do programu wspólnot mieszkaniowych.

Prawdopodobnie dofinansowanie do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła w ramach programu Ciepłe Mieszkanie obejmuje nie cały dom wielorodzinny, ale każde znajdujące się w nim mieszkanie z osobna.

„W pierwszym etapie programu wnioski mieliby składać właściciele pojedynczych lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych, a potem wspólnoty mieszkaniowe – tak jak to robiliśmy w naszych programach pilotażowych w województwach zachodniopomorskim i dolnośląskim oraz w Pszczynie na Śląsku” – powiedział Paweł Mirowski, wiceprezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Program rozpoczął się w trzecim kwartale 2022 roku. Realizowany jest on przez NFOŚiGW wraz z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Czyli podobnie jak program „Czyste Powietrze”.

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował, że wysokość dotacji wyniesie od 15 do 37,5 tys. złotych. Jej wysokość będzie zależała od wysokości dochodu osoby ubiegającej się o dofinansowanie. Pieniądze z dotacji będą mogły być przeznaczone na:

Zgodnie z założeniami programu, jego głównym i nadrzędnym celem jest wymiana przestarzałego źródła ciepła na nowoczesne i ekologiczne. Jednakże autorzy programu założyli słusznie, że wymiana samego systemu grzewczego nie wystarczy, aby poprawić efektywność energetyczną mieszkań. Dlatego każdy właściciel lokalu mieszkalnego, który zakwalifikuje się do dofinansowania będzie mógł przeznaczyć część środków na wymianę stolarki okiennej oraz drzwiowej. Zwracamy jednak uwagę, że regulamin “Ciepłego Mieszkania” wyraźnie zaznacza, że przeznaczenie pieniędzy na wymianę stolarki może odbyć się wyłącznie po wykonaniu prac podstawowych. Nie jest więc możliwe przeznaczenie pieniędzy na wymianę okien i drzwi bez wcześniejszej wymiany starego pieca na nowy system grzewczy.

Ile pieniędzy będzie można otrzymać z rządowego programu dofinansowania? Oprócz wspomnianych wyżej widełek, będzie możliwe także pozyskanie dodatkowych środków, które trafią do tych właścicieli lokali mieszkalnych, którzy zamieszkują gminy, które znajdują się na liście najbardziej zanieczyszczonych. Lista takich gmin jest dostępna na stronie Programu. Pieniądze, które można uzyskać w ramach programu zostały podzielony na 3 poziomy:

Poziom 1 – przeznaczony dla osób, których dochody nie przekraczają 120 tys. złotych rocznie. Pod uwagę brany jest roczny dochód beneficjenta końcowego, a nie w przeliczeniu na członka gospodarstwa domowego:

Poziom 2 – przeznaczony jest dla osób, których roczny dochód nie przekracza:

W powyższych przypadkach dofinansowanie wyniesie:

Poziom 3 – przeznaczony dla właścicieli mieszkań, których dochody nie przekraczają kwoty:

Na tym poziomie dofinansowanie wynosi:

Ważna informacja dla osób ubiegających się o dotacje: zgodnie z regulaminem każdy beneficjent zobowiązuje się, że po zakończeniu inwestycji w lokalu mieszkalnym nie zostanie zainstalowane nowe źródło ciepła o klasie niższej niż 5 (według normy EN 303-5).

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej podał iż budżet na realizację programu wynosi 1,4 mld zł, co pozwoli na wymianę nieefektywnego źródła ciepła i poprawę efektywności energetycznej w co najmniej 80 000 mieszkaniach. Przykładowo dla samego województwa małopolskiego budżet wynosi 62 800 000,00 zł.

Program Ciepłe Mieszkanie będzie obejmował wymianę nieefektywnych, emisyjnych źródeł ciepła takich jak choćby piece węglowe. Dofinansowanie obejmie prawdopodobnie także prace termomodernizacyjne, czyli na przykład wymianę stolarki okiennej, co w istotny sposób poprawi charakterystykę energetyczną budynku. Szczegółowe informacje na ten temat znaleźć można w załączniku nr 1 do  Programu Priorytetowego „Ciepłe Mieszkanie”.

Pozyskane środki będzie można przeznaczyć na wymianę „kopciucha” na niskoemisyjne ogrzewanie. W programie „Czyste Powietrze” był to np. kocioł gazowy, lub ogrzewanie zeroemisyjne, jak pompa ciepła czy nowoczesne ogrzewanie elektryczne, takie jak folie grzewcze. Jak będzie w „Ciepłym Mieszkaniu” – dowiemy się wkrótce.

Wprowadzając program „Ciepłe Mieszkanie” rząd zrobił wyraźny ukłon w stronę właścicieli mieszkań, którzy do tej pory nie byli brani pod uwagę w programie „Czyste Powietrze”. Wymiana źródła ciepła to prawdziwa rewolucja dla właścicieli mieszkań, ale nie we wszystkich miejscach wszystkie opcje są możliwe. Wiele właścicieli i wspólnot po prostu nie ma technicznej możliwości podłączenia np. do sieci ciepłowniczej lub gazowej. Postawienie na balkonie pompy ciepła, która hałasuje, też nie będzie najszczęśliwszym rozwiązaniem. W takim przypadku dostępną dla nich alternatywą jest ogrzewanie elektryczne na podczerwień.

Zainteresowanie tym sposobem ogrzewania w ostatnich latach wzrosło ze względu na jego stabilność i trwałość. Ogrzewanie na podczerwień pozwala lepiej kontrolować temperaturę w poszczególnych pomieszczeniach, co nie było możliwe w przypadku standardowych systemów grzewczych. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób posiadających mieszkanie w starym budownictwie, gdzie zazwyczaj pokoje mają kilka metrów wysokości. Dzięki zastosowaniu folii grzewczych ogrzanie takich pomieszczeń jest zdecydowanie prostsze, a dzięki termomodernizacji jest również bardziej efektywne.

Trzeba również pamiętać, że mieszkania w budynkach wielorodzinnych są ogrzewane przez inne mieszkania, ponieważ sąsiednie mieszkania ogrzewają się nawzajem. Stąd zastosowanie elektrycznego ogrzewania na podczerwień, które sprzyja większej kumulacji ciepła w podłodze, ścianach i suficie, jest w takich budynkach najbardziej dla wszystkich efektywne.

Szacunkowy koszt ogrzewania ogrzewania podłogowego elektrycznego na powierzchni 40m² poznasz w filmie klikając TUTAJ.

Odwiedź kalkulator, by poznać uśredniony koszt instalacji ogrzewania na dowolnej powierzchni.