Czy właśnie zaszło Słońce nad tanim i ekologicznym ogrzewaniem prądem z własnej instalacji fotowoltaicznej? Przedstawiamy punkt po punkcie sytuację w jakiej znajdzie się ogrzewanie i fotowoltaika, nowe przepisy 2022 wywrócą wiele do góry nogami, ale pozostaje też promyk nadziei.
Chmury nad fotowoltaiką
Zgodnie z zapowiedziami rządu w 2022 roku skończy się system upustów dla domostw produkujących energię elektryczną. W praktyce oznacza to, że nadwyżki energii z instalacji fotowoltaicznej będą sprzedawane do sieci – w cenie niższej od ceny zakupu energii elektrycznej z sieci.
W efekcie sieć energetyczna przestanie pełnić rolę magazynu, w którym dotąd „odkładaliśmy” nadwyżkę prądu, by ją następnie odebrać w ilości pomniejszonej o stałe 20%. Od przyszłego roku za kwotę uzyskaną ze sprzedaży prądu do sieci odkupimy go z sieci nie tylko mniej, ale też ta ilość będzie zmienna, zależnie od cen. To, ile zaoszczędzimy na rachunkach dzięki fotowoltaice, stanie się trudne do przewidzenia. Dlaczego? Bo ceny sprzedaży i zakupu oraz różnice między nimi są zmienne.
Na pewno fotowoltaika nadal pozostanie inwestycją, która nam się zwróci. Czas zwrotu z tej inwestycji ulegnie jednak przynajmniej podwojeniu i będzie niemożliwy do precyzyjnego wyliczenia. Jedyna opcja, by nie tracić w nieprzewidywalny sposób na odsprzedaży do sieci, to własne magazyny energii. Ta inwestycja wymaga jednak dużo większych nakładów i sprawia, że w okresie żywotności całego systemu jest on trudniejszy do zbilansowania na plus.
Wpływ zmian w rentowności fotowoltaiki na koszt ogrzewania elektrycznego
Większość nowych domów nie ma możliwości ogrzania ich w sposób inny niż kotłem, pompą ciepła lub prądem. W ogrzewaniu prądem zastosowanie fotowoltaiki było dotąd strzałem w dziesiątkę, sprowadzając bieżący koszt ogrzewania do poziomu bliskiego zeru. Czy zmiana w opłacalności fotowoltaiki sprawi, że masowo wrócimy do kotłów lub będziemy skazani na drogie pompy ciepła? Niekoniecznie.
Oprócz fotowoltaiki są jeszcze inne czynniki, które sukcesywnie obniżają średnie koszty ogrzewania prądem w całej Polsce: Warunki Techniczne 2021 i Ulga Termomodernizacyjna.
Wymagania wobec izolacyjności cieplnej dla nowych budynków drastycznie wzrosły wraz z wprowadzaniem WT21. Ponadto nadal będą działać finansowe zachęty do zwiększania termoizolacyjności budynków starszych. A to oznacza, że przeciętna polska rodzina będzie coraz mniej wydawać na ogrzewanie, bo… będzie żyć w coraz lepiej zaizolowanych budynkach.
Inwestuj w termoizolację, nie puszczaj pieniędzy z dymem!
Jak zatem obniżyć koszty ogrzewania elektrycznego? Osoby budujące nowe budynki są do tego niejako zmuszone przez ustawę – ich domy będą po prostu potrzebowały mniej energii na ogrzanie. W ich przypadku to, co decyduje o dalszym obniżeniu kosztów ogrzewania prądem, to:
- zmniejszenie całościowego kosztu instalacji systemu ogrzewania
- minimalizacja kosztów serwisowania i wymiany elementów systemu ogrzewania w przyszłości
Jak osiągnąć powyższe cele? Porównajmy, jakie mamy możliwości.
Rezygnacja z ogrzewania elektrycznego i przejście na ogrzewanie gazowe
Opcja do rozważenia dla osób mających infrastrukturę gazową w pobliżu i pozwolenie na przyłącz gazu. Rachunki za ogrzewanie gazem będą w najbliższych latach na pewno niższe niż za ogrzewanie prądem o analogicznej mocy grzewczej. Przy gazie wzrosną nam jednak koszty instalacji i to nawet czterokrotnie względem folii grzewczych i dwukrotnie względem pompy ciepła. Potrzebny będzie komin, piec oraz instalacja, które nie występują w ogrzewaniu prądem.
Wzrośnie również koszt serwisowania i wymiany elementów względem ogrzewania foliami grzewczymi, które z zasady są bezserwisowe i nie wymagają wymiany, podczas gdy kocioł gazowy należy serwisować raz do roku. Jest on również narażony na awarię ze względu na odkładanie się kamienia z wody i należy go wymieniać co około 10 lat.
W przypadku ogrzewania gazem bez przyłącza (z butli) koszt użytkowania ogrzewania wzrasta, a pozostałe problemy pozostają takie same, jak wyżej wymienione. Dodatkowo wzrasta ryzyko ulatniania się gazu i samozapłonu.
Rezygnacja z ogrzewania prądem i przejście na pompę ciepła
Pompa ciepła zapewni niskie rachunki za ogrzewanie, natomiast wywinduje w górę koszty instalacji. Dotąd koszt instalacji pompy ciepła zwracał się w połączeniu z fotowoltaiką w 10-15 lat. Od 2022 roku okres ten ulegnie przynajmniej podwojeniu. Tymczasem samą sprężarkę w układzie grzewczym z pompą ciepła należy wymieniać co 10 lat. Cały system wymaga również regularnego serwisowania.
A może jednak to pompa ciepła jest idealnym rozwiązaniem? A może jednak system grzewczy na podczerwień? Ostateczne porównanie obu technologii znajduje się w tekście “Jakie ogrzewanie – pompa ciepła czy folia grzewcza? Porównanie“.
Ogrzewanie domu elektryczne: podczerwienią
Pozostając przy prądzie jako głównym a nawet jedynym źródle energii w domu możemy zdecydować się na ogrzewanie podłogowe podczerwienią. W tym przypadku w domu o termoizolacyjności na poziomie Warunków Technicznych 2021 i powierzchni 100-150 m2 roczny koszt ogrzewania wyniesie nas wg obecnych cen prądu około 3000 – 4000 zł. Jest to suma całkiem znośna dla przeciętnego posiadacza nowego domu.
Kluczowe oszczędności leżą jednak gdzie indziej: nie zapłacimy ani złotówki za serwisowanie i wymianę elementów systemu przez przynajmniej 50 lat. Otrzymamy gwarancję producenta od 10 do 30 lat. Całościowy koszt instalacji wraz z montażem dla domu jednorodzinnego o powierzchni około 150 m2 zamknie się natomiast w bezkonkurencyjnej sumie około 19 000 zł netto.
Dodatkowym argumentem dla ogrzewania podczerwienią jest dopłata do ogrzewania elektrycznego. Więcej na ten temat możecie przeczytać w tekście pt. “Dopłata do ogrzewania elektrycznego. Dla kogo, ile wynosi?“.
A może by tak ogrzewanie na węgiel lub biomasę?
O wyborze tego rozwiązania może decydować chyba tylko przywiązanie i sympatia do dymu unoszącego się nad domem. Regulacje prawne sukcesywnie zwiększają koszty wywierając ekonomiczną presję na odchodzenie od systemów grzewczych emitujących pyły i duże ilości dwutlenku węgla. W dodatku kotły na węgiel czy biomasę 5 klasy lub ecodesign tanie nie są.
Fotowoltaika nowe przepisy 2022 podsumowanie
Tematem nr 1 w obniżaniu kosztów bieżących mieszkania czy domu w roku obecnym i kolejnych będzie termoizolacja. Im więcej pieniędzy przeznaczymy na termoizolację, tym mniej będziemy płacić za energię potrzebną do ogrzania budynków. Koszt izolacji cieplnej będzie nam się zwracał w szybkim tempie.
Fotowoltaika przestanie być, przynajmniej na jakiś czas, cudownym sposobem na obniżenie rachunków, w tym rachunków za ogrzewanie. Nadal będzie korzystną inwestycją, zwracającą się jednak w dłuższej perspektywie czasu.
>> Kiedy i komu opłaca się fotowoltaika po 1 kwietnia 2022 roku? Czytaj w artykule „Net biling – jak policzyć opłacalność fotowoltaiki“.
Ogrzewanie elektryczne przy termoizolacyjności na poziomie obecnych standardów pozostanie rozsądnym i przyszłościowym wyborem.
Bariery wynikające ze zmian w prawie, które zahamowały rozwój elektrowni wiatrowych w Polsce, to coś, czym w jakimś stopniu zostanie dotknięta fotowoltaika, nowe przepisy 2022 okażą się najpewniej nie aż tak dotkliwą zmianą, jednak zostaną z nami prawdopodobnie na stałe.
