Czyste Powietrze w 2024 roku – zasady i zmiany

Inauguracja kolejnej edycji programu Czyste Powietrze w styczniu 2023 roku otworzyła nowe możliwości dla Polaków, między innymi w obszarze termomodernizacji, a jakie zmiany w 2024 roku nastąpią w programie? Priorytetowy program Czyste Powietrze przez lata zyskał na znaczeniu jako kluczowa inicjatywa, dzięki której zmniejsza się poziom smogu w Polsce. Jak zatem będzie wyglądać kolejna edycja Czystego Powietrza i jakie będą zasady składania wniosków? Kto otrzyma dotacje na termomodernizację lub dofinansowanie do wymiany źródła ciepła? Od kiedy przyjmowanie wniosków o dofinansowanie będzie możliwe? Przybliżamy program Czyste Powietrze w 2024 roku.

Kiedy koniec programu Czyste Powietrze?

Zacznijmy od podstaw: ile jest czasu na złożenie wniosku o dofinansowanie? To zależy od dwóch czynników: rocznego budżetu oraz czasu trwania programu Czyste Powietrze, który jest zaplanowany do 2029 roku włącznie. Prace objęte dofinansowaniem powinny być zakończone przed 30 czerwca 2029 roku. Umowy o dofinansowanie będą podpisywane do 31 grudnia 2027 roku. Limit dotacji w ramach programu Czyste Powietrze w 2024 roku wyniesie 5,4 miliarda złotych, jak informuje Portal Samorządowy. Taki jest stan na dziś. Informacje w niniejszym artykule będą aktualizowane.

Co to jest program Czyste Powietrze, do kogo jest kierowany i od kiedy wnioski?

Rządowy program Czyste Powietrze stanowi kompleksową inicjatywę, której głównym celem jest poprawa jakości powietrza i redukcja emisji gazów cieplarnianych przez modernizację źródeł ciepła oraz zwiększenie efektywności energetycznej w budynkach jednorodzinnych. Skupiając się na wymianie przestarzałych pieców i kotłów opalanych paliwem stałym oraz termomodernizacji domów jednorodzinnych, program nie tylko ma za zadanie ochronę środowiska, ale także sprzyja finansowym oszczędnościom poprzez bardziej efektywne zarządzanie energią oraz zwiększa majętność Polaków podnosząc wartość ich nieruchomości.

Program Czyste Powietrze jest skierowany do właścicieli domów, którzy planują:

  • wymianę źródła ciepła na mniej emisyjne lub zeroemisyjne (nowoczesne źródła ciepła takie jak folie grzewcze, pompa ciepła, kotły elektryczne, czy inne ogrzewanie elektryczne),
  • prace termomodernizacyjne (audyt energetyczny, docieplenie budynku, wymiana stolarki okiennej, inne),
  • założenie mikroinstalacji fotowoltaicznej (z przeznaczeniem na autokonsumcję wytwarzanej energii elektrycznej).

Program Czyste Powietrze dla właścicieli domów oznacza obecnie szansę na przygotowanie się do nieuchronnych zmian w prawie, które uniemożliwią stosowanie wysokoemisyjnych źródeł ciepła. Ponadto ocieplenie budynku z dofinansowaniem oznacza zwiększenie jego klasy energetycznej, co przekłada się na stałe oszczędności, bez względu na posiadane źródło ciepła, oraz na zwiększenie jego wartości rynkowej. Świadectwo energetyczne (świadectwo charakterystyki energetycznej) już teraz jest niezbędne np. podczas sprzedaży domu. Energetyczna charakterystyka budynków będzie miała coraz większe znaczenie na rynku nieruchomości w kolejnych latach. Domy o niskiej klasie energetycznej nieuchronnie stracą na wartości.

Uruchomienie kolejnej edycji programu planowane jest na I kwartał 2024 roku, oferując tym samym szansę na skorzystanie z dofinansowania dla osób zainteresowanych termomodernizacją czy wymianą źródeł ciepła na bardziej ekologiczne rozwiązania.

Wniosek dotacyjny wypełnia się online, następnie drukuje i wysyła do Wojewódzkiego Funduszu właściwego dla lokalizacji objętej wnioskiem nieruchomości.

Czyste Powietrze - zasady programu, czyli na co dostaniesz dofinansowanie

Nowa edycja programu Czyste Powietrze na rok 2024 kontynuuje istniejące zasady i zachowuje stabilność w przyznawaniu dofinansowania. Ustalona maksymalna kwota dotacji 135 tysięcy złotych łącznie na termomodernizację, mikroinstalację fotowoltaiczną oraz wymianę kotła pozostaje bez zmian, a program nadal jest skierowany do właścicieli budynków jednorodzinnych z ogrzewaniem opartym na paliwie stałym.

Warto podkreślić, że program wciąż oferuje różnorodne dotacje, obejmujące szeroki zakres modernizacji, takich jak:

  • demontaż nieefektywnego źródła ciepła,
  • wymiana kotła,
  • ocieplenie budynku (docieplenie stropodachu, ocieplenie elewacji, ocieplenie przegród budowlanych, izolacja piwnicy),
  • wymiana okien, drzwi i bram garażowych,
  • montaż wentylacji mechanicznej (rekuperacji),
  • podłączenie do sieci ciepłowniczej,
  • nowa instalacja CO i CWU,
  • audyt energetyczny, dokumentacja projektowa i ekspertyzy,
  • dofinansowanie na mikroinstalacje fotowoltaiczne.

Zasady dotyczące progowych dochodów dla wnioskodawców nie uległy modyfikacji, co utrzymuje dostępność wsparcia dla osób o różnej zasobności portfela. Piszemy o nich więcej w dalszej części artykułu.

Wymiana ogrzewania została znacząco ułatwiona. Nowa możliwość uzyskania 50% dotacji na prefinansowanie inwestycji stanowi ulepszenie programu, umożliwiając beneficjentom szybszy dostęp do środków na remonty czy modernizacje. Prace remontowe można zacząć bez wydawania własnych finansów na ten cel. Ta opcja skraca czas oczekiwania na pieniądze przeznaczane bezpośrednio na zakup materiałów i wynagrodzenie dla firm wykonujących prace termomodernizacyjne, montaż mikroinstalacji fotowoltaicznej czy wymianę źródła ciepła.

Prefinansowanie termomodernizacji i wymiany źródła ciepła nie jest jednak jedyną zmianą w programie.

Zmiany w programie Czyste Powietrze 2024

W nadchodzącej aktualizacji programu Czyste Powietrze kluczową zmianą będą zwiększone wymagania dotyczące urządzeń grzewczych, zwłaszcza pomp ciepła i kotłów na pellet. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) opracował plan weryfikacji ich parametrów użytkowych.

Sama emisyjność urządzeń grzewczych nie będzie już wyłącznym kryterium umożliwiającym uwzględnienie danego rozwiązania w dofinansowaniu. Nowe przepisy przewidują ograniczenie możliwości uzyskania dofinansowania tylko do rozwiązań znajdujących się na liście zielonych urządzeń i materiałów ZUM. Cała lista urządzeń kwalifikujących się do dofinansowania dostępna jest na stronie lista-zum.ios.edu.pl.

Co to jest lista ZUM? Stanowi pomoc dla osób składających wnioski w programie Czyste Powietrze, ułatwiając wybór urządzeń i materiałów spełniających kryteria dofinansowania. Tworzona jest we współpracy z producentami, którzy muszą zarejestrować swoje urządzenia lub materiały, potwierdzając ich zgodność z obowiązującymi normami. Beneficjent dofinansowania ma dzięki temu uniknąć ryzyka przeznaczenia dotacji na urządzenia i produkty, które nie poprawią efektywności energetycznej jego domu w oczekiwany sposób.

Lista ZUM będzie w 2024 roku systematycznie uzupełniana o nowe zgłoszenia, warto zatem przejrzeć ją ponownie przed podjęciem ostatecznej decyzji, bo mogą się na niej pojawić produkty wcześniej nieobecne. Technologie czystego powietrza to szeroki zakres rozwiązań, z którego dobranie tych najlepiej dopasowanych do indywidualnych potrzeb będzie prostsze dzięki liście ZUM.

Progi dofinansowania Czyste Powietrze

W 2024 roku obowiązuje podział na podstawowy poziom dofinansowania, oraz na podwyższony poziom dofinansowania i najwyższy poziom dofinansowania. Trzy progi dofinansowania Czyste Powietrze miało już w 2023 roku i można się spodziewać ich utrzymania w latach kolejnych. Ich dostępność zależy od dochodów uzyskiwanych przez wnioskodawcę:

  • Podstawowy poziom dofinansowania w programie Czyste Powietrze - dla wnioskodawców o osobistym dochodzie rocznym, który nie przekracza 135000 zł (zgodnie z deklaracją podatkową PIT złożoną za poprzedni rok, pomniejszony o składki i podatek należny, powiększony o dochody niepodlegające opodatkowaniu zgodnie z art.3 pkt 1 lit. c ustawy o świadczeniach rodzinnych.)
  • Podwyższony poziom dofinansowania w programie Czyste Powietrze - dla wnioskodawców, u których średni miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym (mieszkańców nieruchomości) nie przekracza 1894 zł lub dla wnioskodawców mieszkających w pojedynkę, których średni dochód miesięczny nie przekracza 2651 zł.
  • Najwyższy poziom dofinansowania w programie Czyste Powietrze - dla wnioskodawców, u których średni miesięczny dochód na osobę w gospodarstwie domowym (mieszkańców nieruchomości) nie przekracza 1050 zł lub dla wnioskodawców mieszkających w pojedynkę, których średni dochód miesięczny nie przekracza 1526 zł oraz dla wnioskodawców z prawem do zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego (zasiłek musi przysługiwać przez co najmniej 6 miesięcy z rzędu i do dnia złożenia wniosku o dofinansowanie).

Wnioskodawca musi być właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości, której dotyczy wniosek.

Pierwszy krok do skorzystania z programu Czyste Powietrze to obliczenie, który poziom dofinansowania przysługuje wnioskodawcy.

Poszczególne poziomy dofinansowania obejmują kwoty:

  • Dofinansowanie podstawowe w Programie Czyste powietrze - to maksymalnie 66000 zł jednocześnie na dofinansowanie termomodernizacji, mikroinstalacji fotowoltaicznej oraz wymiany kotła na pompę ciepła lub maksymalnie 56000 zł przy jednoczesnej termomodernizacji, instalacji fotowoltaiki i wymianie źródła ciepła na ogrzewanie inne niż pompa ciepła.
  • Podwyższone dofinansowanie w Programie Czyste powietrze - to maksymalnie 99000 zł łącznie na termomodernizację, fotowoltaikę oraz wymianę kotła na pompę ciepła lub maksymalnie 81000 zł jeśli zamiast pompy ciepła wybierzemy w tak samo kompleksowej dotacji inne, nie tak drogie urządzenie grzewcze.
  • Najwyższe dofinansowanie w Programie Czyste powietrze - to maksymalnie 135000 zł na dotacje, których celem jest równolegle termomodernizacja, mikroinstalacja fotowoltaiczna oraz wymiana kotła na pompę ciepła lub maksymalnie 115000 zł wybierając zamiast pompy ciepła mniej kosztowne urządzenie grzewcze.

Szczegółowy wykaz prac i materiałów objętych poszczególnymi poziomami dofinansowania znajduje się na stronie programu Czyste Powietrze.

Czy wymiana kotła na pompę ciepła zapewni wystarczającą ilość ciepła w domu – odpowiadamy w artykule „Czy pompa ciepła ogrzeje dom z grzejnikami?”.

Już w tej chwili możesz oszacować, czy dofinansowanie, które prawdopodobnie otrzymasz, pokryje w całości koszt instalacji systemu z folią grzewczą w Twoim domu – sprawdź w kalkulatorze.

Jakie jest zaufanie do źródeł ciepła różnego rodzaju – sprawdź w wynikach Badania Satysfakcji z Ogrzewania.

Czyste Powietrze w liczbach

Dane dotyczące zainteresowania programem Czyste Powietrze odzwierciedlają wzrastającą świadomość korzyści z niego płynących. Liczba wniosków o dofinansowanie wymiany pieców i termomodernizację wzrosła znacząco w ciągu ostatnich lat, osiągając imponujący poziom. Od 19.09.2018 r. do 8.12.2023 r. zgłoszono aż 752 072 wnioski, co przełożyło się na dofinansowanie o zawrotnej sumie 20 728 354 146 złotych.

Ten dynamiczny wzrost zainteresowania widać szczególnie w danych z początku grudnia 2023 roku, kiedy to w zaledwie tydzień złożono 4 473 wnioski, z czego aż 1 753 o dofinansowanie podstawowe, 946 o podwyższone i aż 1 774 o najwyższy próg dofinansowania Czyste Powietrze.

Jakie źródło ciepła spełniające wymagania programu Czyste Powietrze jest najczęściej wybierane

48% wszystkich wniosków dotyczyło wymiany źródła ciepła na pompy ciepła powietrzne i gruntowe, co wskazuje na stałą popularność tych rozwiązań.

Kolejnym wyborem, który cieszył się zainteresowaniem, był kocioł gazowy kondensacyjny, stanowiący drugie najczęściej wybierane źródło ciepła, choć w dłuższej perspektywie czasu kolejny zakup tego typu urządzeń będzie najpewniej niemożliwy.

Natomiast systemy ogrzewania elektrycznego, choć innowacyjne i w przypadku folii grzewczych niewymagające serwisowania ani ponownego zakupu w przyszłości, zyskały dużo mniejsze zainteresowanie, stanowiąc mniej niż 1% ogółu wniosków. Folie grzewcze, choć chętnie wybierane w budynkach nowych, w modernizacji starych budynków są rozwiązaniem wciąż słabo znanym. Rok 2024 może przynieść tu pewną zmianę, w związku z akceptacją kolejnych producentów podłóg dla montażu folii grzewczych Heat Decor bezpośrednio pod panele laminowane, winylowe czy deskę warstwową – tu sprawdzisz listę producentów podłóg dopuszczających montaż folii grzewczej z utrzymaniem pełnej gwarancji.

Na co oprócz wymiany źródła ciepła dofinansowanie z Czystego Powietrza jest przeznaczane

Co ważne, również termomodernizacja cieszy się rosnącym zainteresowaniem. W ciągu pięciu lat zgłoszono 371 489 wniosków dotyczących termomodernizacji, a od stycznia 2023 roku już 44 693 osoby złożyły wnioski na kompleksowe termomodernizacje. Dom po termomodernizacji spełnia z reguły warunki dla oszczędnego działania ogrzewania elektrycznego, gdyż ma niższe zapotrzebowanie na energię cieplną.

Ogromnym osiągnięciem programu jest także fakt, że 2137 gmin podpisało porozumienie w sprawie Czystego Powietrza, co stanowi ważny krok w kierunku wspólnych starań o ograniczenie zanieczyszczenia powietrza oraz podniesienie wartości domów, co przekłada się na realny wzrost jakości życia i majętności Polaków. To zdecydowany sygnał, że program zyskuje szerokie wsparcie na poziomie lokalnym.

Podsumowanie  

Program Czyste Powietrze z roku na rok zyskuje coraz większa popularność, co świadczy o rosnącej świadomości społecznej dotyczącej ekologii i potrzeby poprawy jakości powietrza. Jego wpływ na transformację systemów grzewczych i termomodernizację domów przekłada się na realne zmiany, kierując naszą przyszłość w stronę bardziej ekologicznego i zrównoważonego środowiska. Inne programy dotacyjne, które warto rozważyć, to Mój Prąd (jeśli w 2024 roku zostanie ogłoszona 6 edycja) oraz dotacje gminne. Pomocne jest również skorzystanie z ulgi termomodernizacyjnej.

Nowoczesne urządzenia grzewcze objęte dofinansowaniem z programu Czyste Powietrze znajdziesz w sklepie online Heat Decor, producenta z listy ZUM. Wspieramy również w dopasowaniu ogrzewania do indywidualnych potrzeb. Zmieniamy przyszłość na zieloną!